O tym, że każdy posiada unikalny układ linii papilarnych czy niepowtarzalną budowę małżowiny usznej, zapewne już słyszałeś. Ale czy wiesz coś o indywidualnym śladzie wodnym? Każdy z nas go posiada w większym lub mniejszym stopniu. Co to jest właściwie ślad wodny, jakie są jego rodzaje oraz do czego służy, dowiesz się z niniejszego artykułu.
Ślad wodny (water footprint) jest miernikiem środowiskowym. Pozwala nam poznać zależności istniejące pomiędzy naszą codzienną działalnością (konsumpcją i produkcją) a wpływem na zasoby wody słodkiej, jakie w skutek tych działań uszczuplamy. Innymi słowy: ślad wodny informuje nas, ile wody zużywamy każdego dnia na poszczególne czynności czy procesy wytwórcze. Przy czym miernik ten możemy odnieść do pojedynczej osoby, jak i do całego miasta czy narodu. Możemy go również odnieść do procesu wytworzenia danego produktu. Ślad wodny dotyczy zarówno bezpośredniego zużycia wody (np. picie, mycie, gotowanie), jak również pośredniego (nazywanego wirtualnym). Ten ostatni termin odnosi się do zużycia wody podczas procesu wytwarzania danego przedmiotu, z którego korzystamy (chodzi tu o jedzenie, ubranie, sprzęty itd.).
Dane dotyczące zużycia wody mają – wbrew pozorom – całkiem szerokie zastosowanie. Rządy państw, opierając się na śladach wodnych, mogą na ich podstawie opracować zrównoważoną politykę dotyczącą gospodarowania wodami słodkimi. Ekolodzy bazując na tych danych, mogą proponować systemowe rozwiązania dotyczące wydajnego korzystania z wody.
Ile potrzeba wody do wyprodukowania 1 kg mięsa?
Aby zrozumieć istotę śladu wodnego, posłużmy się przykładem dotyczącym oszacowania ilości wody niezbędnej do wyprodukowania 1 kg mięsa. Ślad wodny nie będzie obejmował jedynie litrów wody, którą wypiła krowa za swojego życia, bo chów to tylko jeden z elementów w procesie przemysłowej produkcji mięsa. Do tej ilości trzeba dodać: wodę zużytą do czyszczenia pomieszczeń w oborze, wodę wykorzystaną w rzeźni, a potem w zakładzie przetwórstwa. Dodatkowo należy dodać wodę, którą zużyto do produkcji paszy, którą zwierzę zjadło. Tym sposobem obliczono, że do powstania tylko 1 kg mięsa wołowego potrzeba ponad 15 tys. litrów wody! Dla porównania do wyprodukowania 1 kg ziemniaków potrzeba jedynie 25 litrów wody. Nic więc dziwnego, że aż jedną czwartą wszystkich zasobów słodkiej wody pochłania produkcja mięsa i przetworów mlecznych.
Trzy kolory: niebieski, szary i zielony
Woda, jaką zużywamy do codziennych czynności, ma bardzo różne pochodzenie. Dlatego też dla pogłębienia informacji związanych z zużyciem wody, wprowadzono trzy kolory:
- niebieski ślad wodny – woda pobrana ze źródeł wód powierzchniowych oraz podziemnych (na użytek domowy, przemysłu, ale też rolnictwa – nawadnianie pól),
- zielony ślad wodny – to objętość wody opadowej zgromadzonej w warstwie gleby na głębokości do 50 cm (szczególnie istotny dla rolnictwa i leśnictwa),
- szary ślad wodny to woda potrzebna do asymilacji zanieczyszczeń (np. ścieki czy deszczówka wpadająca do kanalizacji).
Jaki jest Twój ślad wodny?
Skoro udało się nam przebrnąć przez zawiłości związane z zużyciem wody, odpowiedzmy na pytanie: jaki jest Twój ślad wodny. Na wysokość tego wskaźnika wcale nie wpływają długie kąpiele czy ręczne zmywanie naczyń, ale dieta. Jest to głównie wybór produktów mięsnych i przetwórstwa mlecznego. Na stronie internetowej www.waterfootprint.org można obliczyć swój indywidualny ślad wodny. W ankiecie należy podać szczegóły dotyczące swojej diety i higieny. Dodatkowo należy odpowiedzieć na pytania odnośnie pielęgnacji ogródka, mycia samochodu czy posiadania basenu. Po wypełnieniu wszystkich pól pojawia się informacja o indywidualnym śladzie wodnym wraz z wykresami dotyczącymi zużycia wody.
Nie pozostawiaj po sobie (dużych) śladów
Na zakończenie warto się zastanowić, jak ograniczyć własny ślad wodny. Woda co prawda jest źródłem odnawialnym, ale niestety nie nieograniczonym. Sposobów jest naprawdę wiele, rozpoczynając od walki z marnowaniem jedzenia, rezygnacją z części produktów mięsnych na rzecz roślinnych czy kończąc na zbieraniu deszczówki na potrzeby podlewania własnego ogródka czy trawnika. Tak więc oszczędzanie wody rozpocznijmy od nas samych. Pozwólmy naszym dzieciom i przyszłym pokoleniom cieszyć się w równej mierze z tego dobrodziejstwa natury.
Dowiedz się więcej nt. nowoczesnych metod odsalania wody na naszym blogu.
